De volgende workshops worden gegeven:
HRO voor ‘Dummies’.
Bert van Dalen, Apollo13/HRO academie
Bert van Dalen is adviseur en trainer en partner van Apollo13. Daarnaast coördineert hij de activiteiten van de door Apollo13 opgerichte HRO academy Nederland (www.hroacademy.nl). Hij heeft zich de afgelopen jaren voornamelijk bezig gehouden met HRO en de implementatie daarvan in organisaties.
Bert is co-auteur van de boeken Mindful Organiseren en het Praktijkboek Mindful Organiseren.
Inhoud workshop
Het managen en voorkomen van risico’s vindt in veel organisaties plaats via analyses, checklijsten en werkprocedures. Door allerlei ontwikkelingen, groeiende mondigheid van cliënten en eisen van de overheid, wordt het werk steeds complexer en dynamischer. De reflex is om deze trend met nog meer analyses, checklijsten en protocollen te beantwoorden. Maar dat heeft een grens, omdat de motivatie van mensen om met al deze instructies en handboeken te werken na verloop van tijd afneemt.
Om naar hogere niveaus van veiligheid en betrouwbaarheid te komen, zal de focus moeten verschuiven van control, systemen en procedures naar collectieve alertheid en veerkracht van mensen. HRO dus.
In deze workshop maakt u kennis met het basale begrippenkader rond High Reliability Organizing en mogelijkheden om daaraan te werken.
De gebruikte presentatie vindt u hier
Wie het ziet, mag het zeggen.
Frank Scherrenberg, Target Result
Frank Scherrenberg komt uit de bouwpraktijk. Hij was 25 jaar betrokken bij het realiseren van bouwprojecten en het managen van bouwbedrijven. Frank was altijd al nieuwsgierig naar wat een team, van werkvloer t/m directieteam succesvol maakt. Dit heeft geleid tot VisueelTeamwork®. Frank begeleidt vanuit zijn bedrijf TargetResult uiteenlopende teams bij het realiseren van de teamdoelen en teamambitie.
Inhoud workshop
Kijken doe je met je ogen, zien met elkaar. Tijdens de workshop “Wie het ziet mag het zeggen” ziet en voelt u wat het effect is als het team de teamprestaties en het gedrag zichtbaar en bespreekbaar maakt. Het lijkt op verlies van top-down controle maar geeft bottom-up relevantie.
VisueelTeamwork® stelt de weerbarstige werkelijkheid centraal en geeft direct feedback. Het team ziet eerder en scherper de onderliggende oorzaak van risico’s. De teamleden voelen zich veilig om dit bespreekbaar te maken. Het is de stimulans voor gedragsverandering. Teamleden durven te doen wat de situatie vraagt. Ze gaan de productieve discussie aan om samen de beste maatregel te bepalen. De voorspelbaarheid van het proces en de resultaten verbeteren continu.
Tijdens de workshop gaan we dit met elkaar zien.
De gebruikte presentatie vindt u hier
Management of werkvloer; wie zorgt voor momentum in cultuurverandering?
Gerard Uittenhout, Pipeline services Geleen
Gerard Uittenhout is Chemicus van origine en 25 jaar als veiligheidskundige in diverse bedrijfsonderdelen werkzaam. Was in 2001 geïnteresseerd geraakt in (veiligheids)cultuur als onmisbaar gegeven om de (veiligheids)performance op een hoger niveau te brengen. Hij is bekend met ‘Hearts and Minds’ en heeft 8 jaar geleden met Apollo13 Consultants de EHSS Culture Assessment methode ontwikkeld, die in het bedrijf nog steeds het vocabulaire levert voor cultuurontwikkeling. Gerard is EHSS Manager in de procesindustrie.
Inhoud workshop.
In deze workshop wordt de ervaring gedeeld van drie jaar werken aan (EHSS)cultuur in de richting van HRO. Waar stond de organisatie, welke interventies zijn in die drie jaar gedaan? Wie en wat zorgde voor momentum en met welk succes?
Daarbij worden de status van drie jaar geleden en de huidige status geprojecteerd op de 4 HRO-basiscondities en de 5 HRO-kenmerken.
De interventies zijn de causale verbanden tussen toen en nu. De keuze van de interventies waren – en zijn nog steeds – in belangrijke mate afgeleid van de Barrett Cultuurwaardenscan.
De deelnemers aan de workshop worden uitgenodigd persoonlijke ervaringen met ‘werken aan cultuur’ met elkaar te delen. De workshop is een succes als de deelnemers elkaar inspireren en motiveren te werken aan HROrganiseren.
De gebruikte presentatie vindt u hier
Wat verleidt werknemers om van bekende regels af te wijken?
Theo de Bruin, Stedin
Theo de Bruin heeft ervaring met verschillende lijn- en staf managementfuncties in de energiebranche. Hij is meer dan 5 jaar verantwoordelijk geweest voor Kwaliteit, Veiligheid en Milieu en wist in die periode een aanzienlijke daling van het aantal ongevallen te realiseren. Hij heeft in het kader van een Masteropleiding onderzoek gedaan naar de redenen waarom mensen van regels afwijken. Met zijn cum laude scriptie “Wat verleidt werknemers om bewust van bekende regels af te wijken?” verdiende hij in 2013 de post-doc opleidingen scriptieprijs van de NVVK
Inhoud workshop
In de workshop wordt duidelijk gemaakt dat ons beeld over afwijken van veiligheidsregels vaak niet helemaal realistisch is. Dit leidt tot overtuigingen die ons in de weg kunnen staan in onze zoektocht naar een hoger veiligheids- en/of kwaliteitsniveau.
In de presentatie maak je kennis met een ‘verleidingsmodel’ waarin de factoren benoemd zijn die bijdragen aan (non)compliancy op de werkvloer. Dit model geeft inzicht en aangrijpingspunten om de dagelijkse keuzes van de operationele medewerkers te begrijpen en te beïnvloeden.
In de workshop wordt een praktijk voorbeeld behandeld waarbij een hardnekkig onveilige werkwijze in een korte tijd is omgebogen naar duurzaam veilig gedrag.
De gebruikte presentatie vindt u hier
Regels en verantwoordelijkheid in de cockpit
Herman Hello, KLM
Herman Hello is gezagvoerder Boeing 747 en tevens vlieginstructeur. Naast het reguliere vliegen, heeft hij 25 jaar in diverse management functies bij de KLM gewerkt. Hij was de laatste 10 jaar verantwoordelijk voor de opleiding van alle KLM-vliegers en het cabine personeel. Ook heeft hij meegewerkt op zowel Europees (EASA), als mondiaal (ICAO) niveau aan nieuwe wet- en regelgeving voor de luchtvaart. Door de brede ervaring op uitvoerend gebied alsmede normstellend gebied is hij goed in staat om een genuanceerde mening te kunnen vormen met betrekking tot de altijd aanwezige dilemma’s; veiligheid/kwaliteit, kosten en klantvoorkeur. De belangendriehoek waar de meeste organisaties en mensen mee worstelen.
Inhoud workshop
Bij ongevallen en incidenten is de eerste reactie om meer regels in te voeren die in de toekomst gaan voorkomen dat het nog een keer gebeurt: de regelreflex. Dit leverde bij KLM uitgebreide checklisten, handboeken en procedures op. Toch is er zo’n 10 jaar geleden een revolutie geweest in het omgaan met regels: de Basic Operating Philosophy werd ingevoerd. Er werd afscheid genomen aan jaren van ‘gestolde wijsheid’ en er werd overgegaan naar een kleine verzameling SOP’s: Standard Operating Procedures. Veel weerstand onder vliegers, want het oude systeem was toch juist de vrucht van jarenlange ervaring. Waarom dan toch deze grote verandering? Wat zijn de voordelen van een kleine set regels ten opzichte van een grote set? Wat zijn de gevolgen voor vakmanschap en verantwoordelijkheid?
De gebruikte presentatie vindt u hier
Regels zijn regels
Jeroen Minkema, NRG Petten
Jeroen Minkema is vanaf 1993 werkzaam binnen de nucleaire bedrijfsvoering van Energie onderzoek Centrum Nederland (ECN) en later de Nuclear research and consultancy Group (NRG). Vanuit een veiligheidskundige en stralingsdeskundige invalshoek is hij actief op het gebied van cultuur, gedrag en professionaliteit. De workshop wil hij aangrijpen om ervaringen en dillema’s te delen met medewerkers van andere branches.
Inhoud workshop
Het “volgen van procedures” en vanuit vakkundigheid “doen wat nodig is” bepalen in de praktijk veelal het verschil tussen “succes” en “falen”.
Tijdens het eerste deel van de workshop zal vanuit de preventiebenadering en veerkrachtbenadering een verbinding worden gemaakt met gevaarherkenning, reageren op gevaren, “onervarenheid” en “gewoontegedrag”.
Het tweede deel van de workshop zal nader worden ingegaan op de classificatie van gedragingen in relatie tot het toepassen van procedures en regels.
Gedurende beide onderdelen van de workshop zullen stellingen besproken worden.
De gebruikte presentatie vindt u hier
Het gesprek over regels volgen op gang krijgen
John Vollenbroek, Human Error Consultancy
John Vollenbroek is organisatiesocioloog en sinds 1979 als zelfstandig adviseur werkzaam. De laatste jaren vooral gericht op het terugdringen van menselijke fouten in organisaties. Hij verbaast zich er over dat thema’s die in de jaren 70 veel aandacht kregen, zoals het verschil tussen de formele en informele organisatie en het bewust niet naleven van opgelegde regels, nauwelijks nog aandacht krijgen, terwijl ze dagelijks te zien zijn als je er oog voor hebt.
Inhoud workshop
Ik wil een uitwisseling van ervaringen organiseren over de volgende thema’s:
In veel organisaties is het nu een taboe om over non-compliance te praten. Als non-compliance bij een incident een rol heeft gespeeld, wordt moeite gedaan om dat als toeval en niet als structureel te bestempelen. Daardoor is een schijnwereld ontstaan. Het hogere management is zich daar niet van bewust, omdat er weinig inspanningen worden gedaan om zicht te krijgen op de manier waarop productie in de praktijk wordt gerealiseerd.
In sommige organisaties wordt door medewerkers gesproken over excellerende managers. Daarmee bedoelen ze dat hun managers door middel van Excel zicht op de werkelijkheid denken te hebben. Het kost veel energie en creativiteit om dat gedrag veranderd te krijgen.
De gebruikte presentatie vindt u hier
Versterken van niveau 4/5 veiligheidscultuur in de keten: een change platform als breekijzer
Michel Fleuren, Arcadis en Ricardo Pisano,
Michel Fleuren is vanaf de opstart van ToPP (Treinbeveiliging op Peil met procesveiligheid) betrokken als vertegenwoordiger van Arcadis (eindverantwoordelijk voor de betrokken discipline treinbeveiliging) en acteert vanaf begin 2015 als voorzitter van dit platform. Hij gelooft in het bereiken van een hoger veiligheidsniveau door het verbinden van kennis en ervaring uit de keten. ‘Hierin zijn in 3 jaar mooie stappen gemaakt, maar we zijn ook nog niet klaar……’
Ricardo Pisano is als projectmanager werkzaam bij Strukton. Vanuit die organisatie bekleedt hij de voorzittersrol in het zgn. ToPP-A (aannemers overleg) na vanuit een eerder dienstverband aangesloten te zijn geweest bij het ingenieursbureau-overleg.
Ricardo kent de beveiligingsbranche vanuit verschillende invalshoeken en heeft vanuit die optiek goed zicht over individuele belangen heen op integrale verbeteringen.
Inhoud workshop
In de workshop gaan we in op de samenwerkingsvorm van ToPP die redelijk uniek te noemen is: beheerder, advies en aannemersorganisaties discussiëren, bespreken cases en ongewenste gebeurtenissen en dragen gezamenlijk verbeteringen aan die moeten leiden tot een veiliger proces.
Het benoemen en analyseren van omissies in processen is stap 1: komen tot werkelijk implementeren van verbeteringen is de volgende.
Er zal een schets worden gegeven van het gevoerde proces tot op heden en de dilemma’s die we hierbij zijn tegen gekomen.
De gebruikte presentatie vindt u hier
Van klachten kun je meer leren dan je denkt
Arre Zuurmond, ombudsman gemeente Amsterdam
Arre Zuurmond is de Gemeentelijke Ombudsman voor de gemeente Amsterdam. Hij is benoemd door de gemeenteraad en werkt voor zes gemeenten (Amsterdam, Almere, Diemen, Landsmeer, Waterland en Zaanstad) en voor de Stadsregio Amsterdam en de Veiligheidsregio Amsterdam – Amstelland. Hij voert zijn werk onafhankelijk en onpartijdig uit en is aan niemand ondergeschikt.
Recentelijk is Arre Zuurmond verkozen tot Overheidsmanager van het jaar 2016.
Inhoud workshop
Het is niet ‘leuker dan je denkt’ maar ‘leuker als je denkt’….
Het punt is namelijk dat je vanuit een organisatievisie moet leren kijken naar klachten en dan de mogelijkheden moet zoeken en vinden om tot verbeteringen te komen.
In de workshop sta ik stil bij een paar conceptuele modellen, die ik gebruik om mijn interventiestrategieën te bepalen. Ik wil daar graag wat over vertellen en met de deelnemers in discussie gaan.
De volgende worldcafé’s zullen plaatsvinden:
Veiligheidscultuur aanpak Rijkswaterstaat
Wiet nieuwenhuis, Rijkswaterstaat
Wiet Nieuwenhuis is vanuit een achtergrond als facilitair manager en projectmanager nu 10 jaar werkzaam binnen Rijkswaterstaat (RWS) als verandermanager. Hij helpt bij het vormgeven en implementeren van veranderingen, zowel op het niveau van organisatieonderdelen, als in afdelingen en teams. Momenteel levert hij als adviseur Veiligheidsmanagement binnen de kennisorganisatie van RWS een bijdrage aan de versterking van de veiligheidscultuur. Daarbij richt hij zich vooral op houding en gedrag ten aanzien van veiligheid in je eigen werk. Wiet wordt tijdens het worldcafé de workshop geassisteerd door Floris de Vos van RWS .
Inhoud worldcafé
Eén van onze uitdagingen binnen RWS is om bij het middenkader meer aandacht te krijgen voor veiligheid in het werk van hun afdelingen. Zij worden aangestuurd op onderwerpen als tijd, geld en capaciteit (politieke druk om met minder mensen hetzelfde werk te doen).
Hoe kunnen wij hen helpen om meer aandacht te geven aan veiligheid?
Wat zijn voor hen de voordelen van meer aandacht voor veiligheid?
Welke belemmeringen kunnen er zijn en hoe worden die overwonnen?
Graag gaan wij met de deelnemers in gesprek over hun ideeën en ervaringen hoe je middenkader (afdelingshoofden en teamleiders) kunt helpen om de blik op veiligheid te versterken, zodat hun gedrag als voorbeeldgedrag kan gaan dienen in de ontwikkeling naar een proactieve veiligheidscultuur.
Leren van dingen die goed gaan
Rob Hoitsma, Nedtrain
Rob wordt tijdens dit worldcafé geassisteerd door David van Valkenburg, incidentonderzoeker en HF-expert bij NedTrain
De gebruikte presentatie vindt u hier
Inhoud worldcafé
Mensen komen in de dagelijkse praktijk allerlei hindernissen tegen om het werk te doen. Tijdsdruk, collega ziek, protocol, noem maar op. Bijna altijd worden deze hindernissen met wat aanpassen genomen en is de klus tóch geklaard. Soms loopt het niet goed af en is iedereen verbaasd waarom “ze het zo deden” en er niet volgens de regels werd gewerkt. Zonder te beseffen dat, als het goed gaat, er óók zo wordt gewerkt. Met één belangrijk verschil: hetzelfde gedrag wordt dan juist beloond! In de workshop gaan we op zoek naar hoe mensen die leidinggeven aan de uitvoering gevoelig worden voor de waardevolle signalen uit dingen die goed gaan en hoe zij daar lering uit kunnen trekken.
Professionele ruimte in politiewerk
Annika Smit en Nanette Slagmolen, Politieacademie
Annika Smit is lector weerbaarheid bij de Politieacademie en gepromoveerd in biologische psychologie. Onder weerbaarheid worden de menselijke aspecten van het vakmanschap verstaan.
Nanette Slagmolen is sociologe en doet onderzoek naar weerbaarheid bij de Politieacademie, met als taakaccenten weerbaarheid van de groep en morele weerbaarheid. Binnen het onderzoek naar weerbaarheid wordt vooral gekeken naar biologische, psychologische, zingevings- & morele en groepsaspecten van het politievak en de relaties tussen deze aspecten.
Annika en Annette worden in dit worldcafé geassisteerd door Tom Thomas, kerndocent IBT politie.
Inhoud worldcafé
Bij de politie zijn regels en protocollen van belang, de (grond)wet vormt de basis van de politionele bevoegdheden. Tegelijkertijd heeft iedere politieman of –vrouw zogenoemde ‘professionele ruimte’ (bij executieve medewerkers discretionaire bevoegdheid) om naar eigen inzicht in de praktijk te handelen. Dit geldt voor politiemensen in de noodhulp, wijkagenten, maar ook binnen de opsporing en ondersteunende diensten. Hoe vinden politiemensen de balans tussen regels en ruimte? Op deze vraag zal verdiepend worden ingegaan.
Binnen de keten in gesprek over safety
Maryse Schermerhorn, Schiphol
Maryse Schermerhorn is jurist en bedrijfskundige en ruim 20 jaar werkzaam bij Royal Schiphol Group. Haar expertise ligt op het gebied van (safety) cultuur / HRO, (luchtvaart)veiligheid, managementsystemen en risicomanagement. Zij heeft die kennis en ervaring opgedaan door (internationale) opleiding, training en advieswerk in binnen- en buitenland. Op dit moment is zij de programmaleider van het safety cultuurprogramma van Royal Schiphol Group: Schiphol 4 Safety.
Inhoud Worldcafé
Medewerkers in de operatie vormen het eind van de keten en voelen zich soms het ‘afvoerputje’ waar alles wat in het voortraject niet (helemaal) goed is gegaan direct moet worden opgelost. Dat levert regelmatig suboptimale (veiligheid)situaties op. De gemoederen kunnen daarbij hoog oplopen. Door niet efficiënte afstemming van werkzaamheden en geen of onduidelijke informatieoverdracht gaat er veel tijd, energie en werkplezier verloren! Dat moet anders kunnen…
Voorbeeld van wat er mis kan gaan: onderhoud dat moet gebeuren wordt door een afdeling afgesproken met een aannemer. Welke afspraken zijn gemaakt en of de aannemer op de hoogte is van de regels en benodigde werkvergunningen, is niet altijd duidelijk voor de (technische) medewerkers in de operatie. Het werk moet altijd snel gebeuren en staat dus onder druk.